تعویض مفصل شانه، یک عمل جراحی است که برای جایگزینی مفصل آسیب دیده یا تحلیل رفته شانه با یک مفصل مصنوعی انجام می‌شود. این عمل معمولاً زمانی انجام می‌شود که مفصل شانه دچار آسیب شدید، درد مزمن یا کاهش عملکرد شود و درمان های غیرجراحی نتوانند بهبود کافی را فراهم کنند. دلجراحی تعویض مفصل شانه یک روش مؤثر برای کاهش درد شدید شانه، آرتروز و آسیب‌های مفصلی است. در این روش، قسمت‌های آسیب‌دیده مفصل شانه با اجزای مصنوعی جایگزین می‌شوند. انجام تعویض مفصل شانه شامل موارد زیر است.
- آرتروز شانه: آرتروز شانه یکی از شایع ترین دلایل برای تعویض مفصل شانه است. در این وضعیت، غضروف مفصل شانه به مرور زمان فرسوده و تحلیل می‌رود که باعث درد و محدودیت حرکت می‌شود.
- آسیب های شدید شانه: آسیب های جدی به مفصل شانه، مانند شکستگی های استخوانی که به خوبی درمان نمی‌شوند یا آسیب های شدید به غضروف، نیاز دارد مفصل شانه تعویض شود.
- روماتیسم مفصلی: آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که به التهاب و آسیب به مفصل شانه منجر می‌شود و در برخی بیماران نیاز به تعویض مفصل شانه را ایجاد کند.
- آسیب‌های استخوانی: بیماری ها یا شرایطی که به تحلیل استخوان منجر می‌شوند، مانند استئوپروز یا نکروز استخوانی، افراد مبتلا به این بیماری نیاز به تعویض مصل شانه دارند.
چه زمانی نیاز به تعویض مفصل شانه وجود دارد؟
نیاز به تعویض مفصل شانه زمانی مطرح می‌شود که مفصل شانه دچار آسیب شدید، تحلیل در رفتگی شانه یا درد مزمن باشد که نتوان با روش های غیرجراحی بهبود یافت. تصمیم برای انجام جراحی معمولاً بر اساس ارزیابی های پزشکی و شدت علائم انجام می‌شود. در زیر شرایط و نشانه هایی که نیاز به تعویض مفصل شانه را نشان می‌دهند، آورده شده است:
- درد شدیدی که به طور مداوم یا به طور متناوب در ناحیه شانه احساس می‌شود و با استراحت، داروهای مسکن یا سایر درمان های غیر جراحی بهبود نمی‌یابد.
- محدودیت شدید در دامنه حرکت شانه که باعث مشکلات در انجام فعالیت های روزمره مانند لباس پوشیدن، بالا بردن بازوها یا انجام کارهای می‌شود.
- آسیب‌های جدی مانند شکستگی های استخوانی که به درستی بهبود نیافته‌اند، پارگی‌های شدید روتاتور کاف یا آسیب های مفصلی که با درمان های غیر جراحی بهبود نیافته‌اند.
- درد شانه که به قدری شدید است که خواب شبانه را مختل می‌کند یا به شدت بر توانایی فرد برای انجام فعالیت های روزمره تأثیر می‌گذارد.
- آسیب های ناشی از حوادث، تصادفات یا فعالیت های ورزشی که به آسیب جدی به مفصل شانه منجر شده و نیاز به جراحی برای بهبود عملکرد و کاهش درد دارند.
عمل تعویض مفصل شانه چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان عمل تعویض مفصل شانه به عوامل مختلفی از جمله نوع عمل، تجربه جراح و وضعیت پزشکی فرد بستگی دارد. به طور کلی، عمل تعویض مفصل شانه معمولاً یک تا سه ساعت طول می‌کشد.
عمر مفصل مصنوعی شانه چقدر است؟
عمر مفصل مصنوعی شانه به عوامل مختلفی از جمله نوع پروتز، کیفیت ساخت، وضعیت سلامت فرد، و میزان فعالیت بعد از جراحی بستگی دارد. به طور کلی، مفاصل مصنوعی شانه معمولاً بین 15 تا 20 سال عمر مفید دارند، اما این بازه می‌تواند متغیر باشد. اگرچه مفاصل مصنوعی شانه عمر طولانی‌مدتی دارند، اما ممکن است در طول زمان نیاز به تعویض یا تعمیرات داشته باشند. در صورت بروز مشکلات یا علائم نگران کننده، مشاوره با پزشک متخصص و انجام بررسی های لازم بسیار مهم است.
بعد از جراحی تعویض مفصل شانه چه مدت باید فیزیوتراپی انجام دهم؟
مدت زمان لازم برای فیزیوتراپی بعد از جراحی تعویض مفصل شانه به عوامل مختلفی از جمله نوع عمل جراحی، وضعیت عمومی سلامتی فرد، و پیشرفت فرد در بهبودی بستگی دارد. در مجموع، فیزیوتراپی می‌تواند تا 6 ماه یا بیشتر طول بکشد، بسته به شرایط فردی و نیازهای خاص درمان. پیروی از توصیه‌های فیزیوتراپیست و پزشک به دستیابی به نتایج بهینه کمک خواهد کرد. مدت زمان و نوع فیزیوتراپی پس از جراحی تعویض مفصل شانه به چند بخش تقسیم می‌شود که در ادامه بیان می‌کنیم.
- فاز اولیه (2-4 هفته اول): در این مرحله، فیزیوتراپی معمولاً به حرکات نرم و ملایم برای حفظ دامنه حرکت مفصل شانه محدود می‌شود. هدف این است که از خشکی مفصل جلوگیری شود و عضلات اطراف شانه تقویت شوند.
- فاز میانی (4-12 هفته): در این مرحله، برنامه فیزیوتراپی معمولاً شامل تمرینات تقویتی و حرکتی برای افزایش قدرت عضلات و بهبود دامنه حرکت می‌شود. همچنین، تمرینات خاصی برای بهبود عملکرد شانه و توانبخشی عمومی اضافه می‌شود.
- فاز نهایی (12 هفته تا 6 ماه): در این فاز، فیزیوتراپی معمولاً به تمرینات پیشرفته و توان بخشی عملکردی می‌پردازد. هدف این مرحله بازگشت به فعالیت های روزمره و بهبود عملکرد کلی شانه است.
می‌توانم بعد از تعویض مفصل شانه رانندگی کنم؟
رانندگی بعد از تعویض مفصل شانه تحت تأثیر چندین عامل قرار می‌گیرد و باید با احتیاط و طبق توصیه های پزشک انجام شود. مدت زمانی که باید منتظر بمانید تا بتوانید رانندگی کنید به وضعیت فردی، نوع جراحی و سرعت بهبودی شما بستگی دارد. قبل از شروع رانندگی، تمرینات حرکتی و تست های لازم را انجام دهید تا مطمئن شوید که قادر به حرکت و کنترل مناسب خودرو هستید. در صورت مجاز بودن، شروع با رانندگی های کوتاه مدت و در مسیرهای آرام به شما کمک می‌کند تا راحتی و اعتماد به نفس خود را بررسی کنید. در رانندگی با احتیاط عمل کنید و از انجام حرکات ناگهانی یا پیچ های تند خودداری کنید.