آرتریت روماتوئید (Rheumatoid Arthritis) یا روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی مزمن است که در درجه اول مفاصل را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این شرایط، سیستم ایمنی به اشتباه به بافت‌های خود بدن، به‌ویژه سینوویوم، که پوشش مفاصل است، حمله می‌کند. این پاسخ ایمنی منجر به التهاب، تورم، درد و در نهایت آسیب مفاصل می‌شود. در این مقاله با ما همراه باشید تا به علائم و دلایل ابتلا به این بیماری بپردازیم.
علائم روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید
علائم آرتریت روماتوئید (RA) می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما علائم و نشانه‌های رایج این بیماری عبارتند از:
- درد و سفتی مفاصل: درد و سفتی در مفاصل، به طور معمول مفاصل متعدد را در هر دو طرف بدن تحت تاثیر قرار می‌دهد. همچنین این احساس سفتی و گرفتگی پس از بیدار شدن از خواب که ممکن است بیش از یک ساعت طول بکشد از علائم روماتیسم مفصلی است.
- ورم و حساسیت مفاصل: التهاب مفاصل منجر به تورم، گرما و حساسیت می شود. مفاصل آسیب دیده ممکن است پف کرده یا قرمز به نظر برسند.
- خستگی و ضعف عمومی: بسیاری از افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی احساس خستگی مداوم و کمبود انرژی را تجربه می‌کنند.
- از دست دادن اشتها و کاهش وزن: برخی از افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی ممکن است کاهش اشتها را تجربه کنند که منجر به کاهش وزن ناخواسته می‌شود.
- علائم سیستمیک: آرتریت روماتوئید می‌تواند بر کل بدن تأثیر بگذارد و منجر به علائم سیستمیک مانند تب درجه پایین، درد عضلانی و احساس ناخوشایند شود.
- ناهنجاری‌های مفصل: با پیشرفت روماتیسم مفصلی، آسیب مفاصل می‌تواند باعث ناهنجاری‌هایی مانند تغییر شکل مفاصل انگشت به سمت خارج و یا خم شدن انگشتان به سمت داخل شود.
- گره‌های روماتیسمی: توده‌های سفتی هستند که در زیر پوست در نواحی تحت فشار مانند آرنج یا انگشتان ایجاد می‌شوند. معمولاً بدون درد هستند اما می‌توانند یکی از علائم روماتیسم مفصلی باشند.
توجه به این نکته مهم است که شدت و پیشرفت علائم می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. اگر گمان می کنید ممکن است آرتریت روماتوئید داشته باشید یا هر یک از این علائم را تجربه می‌کنید ، توصیه می‌شود برای تشخیص دقیق و درمان مناسب با یک متخصص ارتوپد مشورت کنید.
چه چیزی باعث روماتیسم مفصلی می‌شود؟
علت دقیق آرتریت روماتوئید به طور کامل شناخته نشده است. با این حال، برخی از عواملی که ممکن است در ابتلا به این بیماری نقش داشته باشند عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی: برخی از ژن‌ها با افزایش خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی مرتبط هستند. با این حال، داشتن این نشانگرهای ژنتیکی تضمین نمی‌کند که یک فرد به این بیماری مبتلا شود و افراد بدون این نشانگرهای ژنتیکی همچنان می توانند به روماتیسم مفصلی مبتلا شوند.
- پاسخ خود ایمنی: آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است، به این معنی که سیستم ایمنی به اشتباه به بافت‌های خود بدن حمله می‌کند. پاسخ ایمنی منجر به التهاب مزمن، آسیب مفاصل و علائم مشخصه آرتریت روماتوئید می‌شود.
- عوامل محیطی: در حالی که محرک‌های محیطی دقیقی برای ابتلا به روماتیسم مفصلی مشخص نیستند، عوامل خاصی ممکن است در ایجاد آرتریت روماتوئید نقش داشته باشند. این موارد می‌تواند شامل قرار گرفتن در معرض برخی عفونت‌ها مانند باکتری‌ها یا ویروس‌ها و همچنین استعمال دخانیات باشد. علاوه بر این، تغییرات هورمونی، مانند تغییراتی که در دوران بارداری رخ می‌دهد، ممکن است بر ایجاد یا پیشرفت روماتیسم مفصلی تأثیر بگذارد.
3 مرحله آرتریت روماتوئید چیست؟
آرتریت روماتوئید اغلب می‌تواند به سه مرحله تقسیم شود: مراحل اولیه، متوسط و پیشرفته. این مراحل بر اساس سیر معمول بیماری است، اما توجه به این نکته مهم است که پیشرفت و شدت روماتیسم مفصلی می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
مرحله اولیه
در مراحل اولیه روماتیسم مفصلی، افراد ممکن است شروع به تجربه درد، سفتی و ورم مفاصل کنند. در این مرحله، التهاب در درجه اول، سینوویوم را که پوشش مفاصل است، تحت تاثیر قرار می‌دهد. اشعه ایکس یا سایر آزمایشات تصویربرداری ممکن است آسیب مفصلی قابل توجهی را در این مرحله نشان ندهند، اما علائم اولیه فرسایش مفصل می‌توانند وجود داشته باشند.
مرحله متوسط
در مرحله متوسط، علائم روماتیسم مفصلی بارزتر و گسترده تر هستند. درد، سفتی و ورم مفاصل ممکن است مفاصل متعدد را در هر دو طرف بدن تحت تاثیر قرار دهد. التهاب می‌تواند فراتر از سینوویوم گسترش یابد و باعث آسیب به غضروف، رباط‌ها و استخوان‌ها شود. بدشکلی‌های مفصلی ممکن است ایجاد شوند.
مرحله پیشرفته
در مرحله پیشرفته آرتریت روماتوئید، آسیب مفصل و علائم مرتبط با آن شدیدتر می‌شوند. ناهنجاری‌های مفصلی و محدودیت‌های عملکردی بارزتر هستند و انجام فعالیت‌های روزانه را به چالش می‌کشند. درد، سفتی و ورم در مفاصل ادامه دارد و می‌تواند منجر به ناتوانی قابل توجهی شود. التهاب ممکن است سایر اندام‌ها و بافت‌های بدن را نیز تحت تاثیر قرار دهد و منجر به عوارض سیستمیک شود.
نتیجه گیری
توجه به این نکته مهم است که پیشرفت آرتریت روماتوئید خطی نیست و برخی از افراد ممکن است دوره‌های بهبودی موقتی را تجربه کنند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب در مدیریت بیماری و کاهش سرعت پیشرفت آن بسیار مهم است. مراجعه به یک متخصص ارتوپد حاذق می‌تواند در تشخیص و درمان به موقع این بیماری نقش موثری داشته باشد.
سوالات متداول
بله، روماتیسم مفصلی می‌تواند سایر اندام‌ها و بافت‌ها را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به عوارض سیستمیک مانند التهاب ریه‌ها، قلب یا رگ‌های خونی شود.
آرتریت روماتوئید می‌تواند باعث درد، سفتی مفاصل و محدودیت در تحرک شود و بر فعالیت‌های روزانه تأثیر بگذارد. با این حال، استراتژی‌های مدیریتی مناسب می‌تواند به افراد کمک کند تا زندگی کاملی داشته باشند.
روماتیسم مفصلی می‌تواند ژنتیکی باشد، اما داشتن سابقه خانوادگی این بیماری تضمین نمی‌کند که فرد به آن مبتلا شود. عوامل دیگری مانند محرک‌های محیطی نیز نقش دارند.