تعویض مفصل لگن، که به عنوان آرتروپلاستی لگن نیز شناخته میشود، یک روش جراحی است که شامل جایگزینی بخشهای آسیب دیده مفصل لگن با ایمپلنتهای مصنوعی است. این جراحی ممکن است شامل تعویض یک یا هر دو اجزای مفصل باشد. در این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی کامل این جراحی بپردازیم.
انواع جراحی تعویض مفصل لگن
تعویض کامل لگن (THR)
این روش رایجترین نوع جراحی است و شامل تعویض قسمت آسیب دیده مفصل لگن (بالای توپی شکل بالای استخوان ران) و استابولوم (حفره لگن) با اجزای مصنوعی ساخته شده از فلز، سرامیک یا پلاستیک است.
تعویض جزئی مفصل لگن (همی آرتروپلاستی)
در این روش فقط سر استخوان ران تعویض میشود، در حالی که حفره طبیعی حفظ میشود. این روش معمولاً زمانی انجام میشود که آسیب به سر استخوان ران، اغلب به دلیل شکستگی لگن، وارد میشود.
تعویض مفصل لگن با حداقل تهاجم
در این روش از برشهای کوچکتر و ابزارهای تخصصی برای به حداقل رساندن آسیب بافتی در حین جراحی استفاده میشود. در مقایسه با روشهای سنتی تعویض مفصل لگن، میتواند منجر به جای زخم کوچکتر، کاهش میزان از دست دادن خون و بهبودی سریعتر شود.
تعویض ایمپلنت لگن
این جراحی برای جایگزینی مفصل لگن مصنوعی که قبلاً در بدن قرار گرفته و فرسوده، آسیب دیده یا عفونی شده است، انجام میشود. این جراحی شامل حذف اجزای قدیمی و جایگزینی آنها با موارد جدید است.
انتخاب نوع جراحی تعویض مفصل ران به عواملی مانند میزان و محل آسیب مفصل ران، سن بیمار، سطح فعالیت و سلامت کلی بستگی دارد. پس از مشاوره با جراح ارتوپد، بر اساس شرایط فردی و قضاوت بالینی مناسبترین روش برای بیمار توصیه خواهد شد.
کاندیدای مناسب جراحی تعویض مفصل لگن
جراحی تعویض مفصل لگن معمولاً برای افرادی توصیه میشود که درد مزمن در این ناحیه را تجربه میکنند و به دلیل شرایط زیر دارای محدودیت حرکتی هستند:
1. استئوآرتریت: این شایعترین دلیل برای این جراحی لگن است. استئوآرتریت زمانی اتفاق میافتد که غضروف محافظ مفصل لگن به مرور زمان از بین میرود و منجر به درد، سفتی و کاهش دامنه حرکتی میشود.
2. آرتریت روماتوئید: این بیماری خودایمنی باعث التهاب در مفاصل از جمله مفصل لگن میشود و با گذشت زمان، میتواند منجر به آسیب مفاصل و نیاز به جراحی تعویض مفصل ران شود.
آرتریت روماتوئید چیست؟ در این مقاله بخوانید: علائم آرتریت روماتوئید و دلایل ابتلا به آن
3. نکروز آواسکولار: این وضعیت زمانی رخ میدهد که خون رسانی به مفصل لگن قطع شود و منجر به مرگ بافت استخوانی شود. نکروز آواسکولار میتواند در اثر عواملی مانند ضربه، استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها یا برخی شرایط پزشکی ایجاد شود.
4. شکستگی لگن: شکستگی مفصل لگن، به ویژه در افراد مسن، ممکن است به این جراحی برای بازگرداندن تحرک و کاهش درد نیاز داشته باشد.
5. سایر بیماریهای مفصل لگن: این جراحی ممکن است برای افراد مبتلا به ناهنجاریهای مربوط به استخوان ران، دیسپلازی هیپ، تومورهای مفصل ران یا لگن، یا درد و اختلال شدید مفصل لگن که بهطور قابلتوجهی بر کیفیت زندگی آنها تأثیر میگذارد، توصیه شود.
توجه به این نکته ضروری است که تصمیم برای انجام جراحی تعویض مفصل لگن به صورت فردی پس از ارزیابی کامل توسط یک متخصص ارتوپد گرفته میشود.
جراحی تعویض مفصل لگن چقدر طول میکشد؟
مدت زمان جراحی تعویض مفصل لگن به طور متوسط حدود دو ساعت است. با این حال، زمان آن میتواند بسته به عواملی مانند نوع عمل انجام شده متفاوت باشد. تعویض جزئی مفصل لگن معمولاً به زمان کمتری نیاز دارد، در حالی که تعویض کامل ممکن است به دلیل پیچیدگی تعویض هر دو مفصل لگن در یک جراحی، بیشتر طول بکشد. علاوه بر این، وجود هر گونه عارضه در طول عمل میتواند طول مدت کلی جراحی را افزایش دهد.
خطرات جراحی تعویض مفصل لگن چیست؟
این جراحی به طور کلی اکثر مواقع موفقیت آمیز است. با این حال، مانند هر روش جراحی، خطرات و عوارض بالقوه ای وجود دارند که میتواند در طول و بعد از جراحی رخ دهد. این خطرات عبارتند از:
- خونریزی
- عفونت
- لخته شدن خون در پاها یا ریهها
- اختلاف طول پا
- آسیب عصبی
- شکستگی
- ادامه درد یا سفتی
- دررفتگی
- لق شدن یا فرسودگی پروتز
- درد مفاصل تسکین ناپذیر موقت
- در موارد نادر آمبولی، که میتواند زمانی رخ دهد که چربی از مغز استخوان وارد جریان خون شود و به طور بالقوه خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش دهد. این امر به ویژه با جراحیهای استخوانی که شامل ایمپلنتهای سیمانی است مرتبط است.
پس از جراحی، در صورت مشاهده هر یک از این موارد زیر ضروری است که به پزشک خود اطلاع دهید:
- تب
- قرمزی مداوم، ورم، خونریزی یا خروج مایعات از محل برش پس از چند روز
- افزایش درد غیر قابل تحمل در اطراف محل برش
- پا درد نامربوط که نزدیک محل برش نیست
- ورم جدید یا افزایش یافته در ساق پا
آیا میتوان بعد از تعویض مفصل ران یک زندگی عادی داشت؟
بله، پس از یک عمل جراحی موفقیت آمیز تعویض مفصل لگن و یک دوره نقاهت مناسب، به طور کلی میتوان زندگی عادی داشت. هدف از این جراحی، کاهش درد، افزایش تحرک و بهبود کیفیت کلی زندگی افراد مبتلا به بیماریهای لگن است. بسیاری از افراد پس از انجام این جراحی، بهبودی قابل توجهی را در توانایی خود در انجام فعالیتهای روزانه مانند پیاده روی، بالا رفتن از پلهها و شرکت در فعالیتهای تفریحی تجربه میکنند.
پس از دوره نقاهت اولیه، که معمولاً شامل فیزیوتراپی و توانبخشی است، بیشتر افراد میتوانند به تدریج به فعالیتهای عادی خود بازگردند. با این حال، توجه به این نکته مهم است که سطح فعالیت ممکن است بسته به عواملی مانند سن، سلامت کلی و توصیههای جراح ارتوپد متفاوت باشد.
پیروی از دستورالعملهای ارائه شده پس از عمل توسط جراح و انجام ورزش و فعالیت بدنی منظم برای حفظ قدرت، انعطاف پذیری و سلامت مفاصل ضروری است. در حالی که مفصل لگن مصنوعی به گونه ای طراحی شده است که بادوام باشد، ممکن است محدودیتها یا اقدامات احتیاطی خاصی داشته باشد که برای اطمینان از دوام طولانی مدت آن باید در نظر گرفته شود.
جراحی تعویض مفصل لگن، راه حلی موثر برای رهایی از درد و ناراحتی
انجام جراحی تعویض مفصل لگن توسط یک متخصص ارتوپدی حاذق که در این جراحی تخصص و تبحر دارد، برای کمک به شما بسیار ضروری است. یک متخصص خبره قبل از عمل به شما آموزشهای لازم را خواهد داد و همواره حین و پس از عمل همراه شما خواهد بود.